Ριζάρειο Κέντρο Εκθέσεων
Το Ριζάρειο Κέντρο Εκθέσεων και Συναθροίσεων (χάρτης θέση 9) βρίσκεται και λειτουργεί στο Μονοδένδρι Ζαγορίου από το καλοκαίρι του 2000. Πρόκειται για ένα σύγχρονο Κέντρο, το οποίο στεγάζεται στο πλήρως ανακαινισμένο και διαμορφωμένο Αρχοντικό Πανταζή με συγχρηματοδότηση από το διασυνοριακό Πρόγραμμα Interreg II και το Ίδρυμα «Σταύρος Σ. Νιάρχος». Οι δραστηριότητες του Κέντρου αυτού στοχεύουν τόσο στον ελλαδικό όσο και στον διαβαλκανικό χώρο και με τις εκδηλώσεις που έχει φιλοξενήσει μέχρι τώρα, εξελίσσεται σταδιακά σε κέντρο φωτογραφικής κληρονομιάς και παράδοσης.
Το Αρχοντικό Πανταζή, χτίστηκε γύρω στα 1900 και αποτελεί ένα από τα ωραιότερα δείγματα της αρχιτεκτονικής του Ζαγορίου.
Η επιβλητική διώροφη κατοικία ξεχωρίζει για την περίτεχνη λιθοδομή, τον ψηλό πέτρινο περίβολο και τις πλακοστρωμένες αυλές. Διαθέτει βοηθητικούς χώρους στον κάτω όροφο και τα υπόγεια, καθώς και άνετους χώρους υποδομής και πολλά παράθυρα στον δεύτερο όροφο. Ἐχει καταργηθεί ο ρόλος της παλιάς Ζαγορίσιας «κρεβάτας» και διατηρούνται απλούστερες ξυλόγλυπτες οροφές με ένα ψυχρότερο εσωτερικό στυλ, λευκούς τοίχους, ανοιχτά χρώματα και ορισμένα κλασσικιστικά στοιχεία.
Ανάλογης επιβλητικότητας κτίρια υπάρχουν σε όλα σχεδόν τα χωριά του Δυτικού, Κεντρικού και Ανατολικού Ζαγορίου.
Έκθεση
Το Ριζάρειο Εκθεσιακό Κέντρο Μονοδενδρίου παρουσιάζει την Έκθεση Φωτογραφίας
“Η Ελλάδα μετά τον πόλεμο – Τα χρόνια της ελπίδας ”
Στα πλαίσια του εορτασμού των 180 χρόνων από την ίδρυση της ΡΕΣ, το Ριζάρειο Εκθεσιακό Κέντρο Μονοδενδρίου με χαρά και συγκίνηση υποδέχεται, τον συμπατριώτη μας πλέον, Robert McCabe (πολιτογραφήθηκε Έλληνας πολίτης το 2020) και καλοσωρίζει τις μαγικές φωτογραφίες του.
Φωτογραφίες που ανακαλούν από τις μνήμες των παιδικών μας χρόνων εικόνες οικίες, στιγμές της καθημερινής ζωής, στην πόλη, στο χωριό, στην ύπαιθρο και μας κάνουν να χαμογελάμε νοσταλγικά.
Πρόκειται για μια σειρά 70 ασπρόμαυρων και έγχρωμων φωτογραφιών μεγάλου μεγέθους που τραβήχτηκαν τα χρόνια μετά τον πόλεμο και απαθανατίζουν την προσπάθεια, τον αγώνα, την ελπίδα και το χαμόγελο της Ελλάδας στον δύσκολο δρόμο της ανάκαμψης.
Το 2007 το Ριζάρειο Εκθεσιακό Κέντρο Μονοδενδρίου είχε φιλοξενήσει τον φιλέλληνα φωτογράφο Robert McCabe και την έκθεση “Στον δρόμο για την Ελλάδα με μία Rolleiflex”.
Η παρούσα έκθεση παρουσιάστηκε πρώτη φορά τον Ιούνιο του 2023 στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, εν συνεχεία ταξίδεψε υπό την αιγίδα του ελληνικού Υπουργείου Εθνικής Άμυνας στη Σεούλ και τώρα με την ευγενική παραχώρηση του Εθνικού και Ιστορικού Μουσείου φιλοξενείται στο Ριζάρειο Εκθεσιακό Κέντρο Μονοδενδρίου.
“Στα ταξίδια μου εκείνα τα χρόνια, από την Ήπειρο μέχρι την Κρήτη και από την Πύλο μέχρι την Ρόδο, με εξέπλητταν ευχάριστα το κέφι, η ζεστασιά και το φιλόξενο πνεύμα αυτών των ανθρώπων που είχαν επιβιώσει από τον εφιάλτη του πολέμου και τα επακόλουθα δεινά του”
Robert McCabe
Προηγούμενες εκθέσεις
Το Ριζάρειο Εκθεσιακό Κέντρο Μονοδενδρίου έχει φιλοξενήσει πλήθος φωτογραφικών εκθέσεων διεθνούς φήμης δημιουργών, που με το έργο τους και τις στάσεις τους ανέδειξαν και έκαναν γνωστά σε όλο τον κόσμο: την πολιτισμική μας κληρονομιά, το μεγαλείο του λαού μας και την ευεργετική ενέργεια της φωτεινότητάς που κυριαρχεί στη χώρα μας:
- «A Greek Portfolio» του φημισμένου Ελληνοαμερικανού καλλιτέχνη Κωνσταντίνου Μάνου, (Αύγουστος 2000)
- «Ζαγορισίων Βίος» ανώνυμων και επώνυμων φωτογράφων με υλικό της περιόδου 1890 – 1940 (Ιανουάριος 2001)
- «Εικόνες της Ελλάδας» του Fred Boissonnas, με πλούσιες φωτογραφικές μαρτυρίες (Αύγουστος 2001)
- «Ρωσία 100 χρόνια – φωτογραφικές μαρτυρίες» (Ιανουάριος 2002)
- «Οι Ευρωπαίοι» του Henri Cartier Bresson (Αύγουστος 2003)
- «Ελλάδα 1896-1906 – Εικόνες από στερεοσκοπικές φωτογραφίες» (Αύγουστος 2004)
- «Η Ελλάδα του Μόχθου 1900-1960» (Αύγουστος 2005)
- «Willy Ronis – Ακολουθώντας το τυχαίο»(Αύγουστος 2006)
- «Σκιές Σιωπής» του Γιάννη Δήμου (Μάρτιος 2006)
- «Εικόνες από τον Ελληνικό Κινηματογράφο 1923-1998» (Ιανουάριος 2007)
- «Στο Δρόμο για την Ελλάδα» του Robert McCabe» (Αύγουστος 2007)
- «Φώκαια 1913-1920 – Η μαρτυρία του Felix Sartiaux» (Αύγουστος 2008)
- «Η φωτογράφος Βούλα Παπαϊωάννου – 1898-1990» (Αύγουστος 2009)
- «Βασίλης Καζάκος – Μνήμες από την Ήπειρο» (Αύγουστος 2010)
- «Λεωνίδας Παπάζογλου – Φωτογραφικά πορτραίτα από την Καστοριά και την περιοχή της,την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα.Συλλογή Γιώργου Γκολομπία»
- «Μια φορά κι έναν καιρό στην Ελλάδα» Έκθεση φωτογραφίας από τη συλλογή του Ριζαρείου Ιδρύματος (Δεκέμβριος 2011)
- «Ιωάννινα 1913-2013 – Ένας ιστορικός περίπατος στην πόλη» (Ιούλιος 2013 – Ιούνιος 2015)
- «Φωτογραφικό Πρακτορείο Δ.Α.Χαρισιάδης» (Αύγουστος 2014)
- «Ζαγορισίων Βίος – Zagori: the life of a community» Ιούλιος 2016 – Ιούλιος 2017
- «Άθως εν ετέρα μορφή» – Από τη συλλογή του Αγιορείτη μοναχού Γαβριήλ (Ιούλιος 2017 – Ιούλιος 2018)
- «Ο Φωτογράφος Γιώργος Σεφέρης» (Ιούλιος 2018 – Σεπτέμβριος 2019)
- «Εικόνες της Ελλάδος – Fred Boissonnas» (Σεπτέμβριος 2019)
Εκδοτικές δραστηριότητες
Οι εκδόσεις του Ριζαρείου Ιδρύματος παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναγνωρίζονται ως αξιόλογες από την επιστημονική κοινότητα και ορισμένες από αυτές αποτελούν πανεπιστημιακά συγγράμματα:
- Ζαγοροχώρια, ελληνική έκδοση, Αθήνα 1992
- «Ιωάννινα 1890-1950», ελληνικο-αγγλική έκδοση, Αθήνα 1996
- «Fred Boissonas: Εικόνες της Ελλάδας», ελληνο-αγγλική έκδοση, Αθήνα 2001
- «Ρωσία 100 χρόνια φωτογραφικές μαρτυρίες» επιλογή εικόνων/επιμέλεια Γ. Δήμου, εισαγωγή/κείμενα Άρης Μαραγκόπουλος, Αθήνα 2002
- «Ζαγορισίων βίος- The life of a community», ελληνοαγγλική έκδοση, Αθήνα 2003
- «Ελλάδα 1896-1906: Εικόνες από στερεοσκοπικές φωτογραφίες», εισαγωγή Γ. Δήμου, Αθήνα 2004
- «Βύρων Δ. Χρηστίδης Η αρχιτεκτονική του κεντρικού Ζαγορίου: το παράδειγμα του Κουκουλιού», 2 τόμοι, Αθήνα 2004
- «Η Ελλάδα του μόχθου 1900-1960», συλλογή Νίκου Πολίτη, εισαγωγή/κείμενα Κατερίνα Σχινά, α΄έκδ. Αθήνα 2005, β΄έκδ. 2008
- «Φώκαια 1913-1920: Η μαρτυρία του Felix Sartiaux», επιμέλεια Χάρης Γιακουμής, ελληνογαλλική έκδοση, Αθήνα 2008
- «Kωνσταντίνος Οικονόμος ο Εξ Οικονόμων.Το φιλολογικό Έργο.Η θεωρία των Γραμματικών Τεχνών». Διδακτορική διατριβή Ιωάννη Ξούρια.Αθήνα 2007
- «Ο Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως και η Ριζάρειος Εκκλησιαστική Σχολή (1894-1908).Η εσωσχολική και εξωσχολική δράση επί τη βάσει αρχειακών πηγών». Διδακτορική διατριβή Αρχιμανδρίτη Κλεόπα Στρογγύλη, Δρ. Θ. Αθήνα 2008
- «Η ζωγραφική των σπιτιών του Ζαγορίου – Τέλη 18ου – αρχές 20ου αιώνα» του Στέφανου Τσιόδουλου.Αθήνα 2009
- «Η εντοίχια θρησκευτική ζωγραφική του 16ου & 17ου αιώνα στο δυτικό Ζαγόρι». Διδακτορική διατριβή Ιωάννη Π. Χουλιαρά.Αθήνα 2009
Το δυτικό sacrum imperium και η Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Ιδεολογικές τριβές και αλληλεπιδράσεις στην Ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή του 12ου αιώνα. Διδακτορική διατριβή Ελένης Τούντα.Αθήνα 2008 - «Ο δρόμος μας» Καθ. Χρήστος Β. Μασσαλάς
