Ένα συναρπαστικό οδοιπορικό, του Άδωνι  και των συνεργατών του, στον Αργολικό Κόλπο άρχισε το 1956, ολοκληρώθηκε το 2010 και η μεταφορά του σε βιβλίο έγινε τον Σεπτέμβριο του 2021, από τις εκδόσεις Λειμών.
Το Οδοιπορικό αυτό καλύπτει χρονικό διάστημα σχεδόν 15 αιώνων και είναι σύνθεση γνωστών και αγνώστων  μέχρι σήμερα στοιχείων και γεγονότων, μια προσπάθεια 60 ετών, στη διάρκεια της οποίας ήρθαν στο φως και αρχαιολογικά ευρήματα που εμπλουτίζουν τις γνώσεις μας γι’ αυτή την  γεωγραφική περιοχή.
Ο Αργολικός Κόλπος αποκαλύπτει στοιχεία που θα βοηθήσουν τον ερευνητή του μέλλοντος στη συμπλήρωση του ιστορικού χάρτη της ευρύτερης περιοχής. Στην πορεία αυτής της πολύχρονης ιχνηλασίας αναφάνηκαν και εκ πρώτης όψεως περιθωριακά στοιχεία τα οποία όμως, κατά τον συγγραφέα, χρήζουν αναφοράς αφού συνδέονται με σημαντικά γεγονότα του νεότερου ιστορικού βίου.
Η φιλική μου σχέση με τον συγγραφέα-ερευνητή ήταν η πρόκληση να διαβάσω την πραγματεία του (δεν έχω τη σχετική παιδεία).
Με εντυπωσίασε η τεκμηρίωση των όσων αναφέρονται. Ο συγγραφέας για τον σκοπό αυτό επιστρατεύει: γραπτές πηγές, επιφανειακά και ανασκαφικά ευρήματα καθώς επίσης και την προφορική ιστορία. Διαπιστώνει κανείς την αγωνία του συγγραφέα για την ιστορική τεκμηρίωση και τον χρονικό προσδιορισμό των ανασκαφικών ευρημάτων.
Η επιφανειακή έρευνα στις νησίδες έχει αποκαλύψει άγνωστες πτυχές και διαφωτίζει μια σκοτεινή πλευρά του μεσαιωνικού Ελληνισμού. Για παράδειγμα, οι αμφορείς για τη μεταφορά του ελαιόλαδου παραπέμπουν στην άνθηση του εμπορίου αυτού του προϊόντος.
Ο αναγνώστης εντυπωσιάζεται από το ξεδίπλωμα των σκοτεινών αιώνων (5ος-και 8ος αιώνας). Κυριαρχούν οι βαρβαρικές επιδρομές… Η ερήμωση ακολουθεί το πέρασμα των Σλάβων, τα επιφανειακά/ανασκαφικά  ευρήματα αποτελούν τον αψευδέστατο μάρτυρα εκείνων των γεγονότων… Χάρις στα αρχαιολογικά ευρήματα από τα νησιά και τις νησίδες του Αργολικού Κόλπου, οι σκοτεινοί αιώνες  δεν έμειναν στη σκοτεινή πλευρά του ιστορικού παρασκηνίου…
Ο Άδωνις δεν παραλείπει, με στοιχεία επιστημονικών ερευνών, να στοιχειοθετήσει την κατάρριψη των θεωριών του Φαλλμεράϋερ… και των Σλάβων υποστηρικτών του περί ριζικής αλλοίωσης της φυλετικής ομοιογένειας. Από τις επιστημονικές έρευνες αποκαλύπτεται ότι στους σύγχρονους Πελοποννησίους ίχνη από Σλαβικά γενετικά στοιχεία εντοπίζονται μόνο στο 0,4-14% της δεξαμενής του σημερινού πληθυσμού…

Το διεισδυτικό πνεύμα του συγγραφέα μας κάνει να ανατρέξουμε στην ιστορία για να προσανατολιστούμε στο παρόν.
«Η καταστροφική περιπέτεια των Ορλωφικών (1770) για τους Σπετσιώτες μας θυμίζει το σήμερα. Το ίδιο παιχνίδι…Το πονηρό παιγνίδι της ρωσικής διπλωματίας και των οργάνων της Μ. Αικατερίνης, για «ανταλλαγή» της εξεγέρσεως στην Πελοπόννησο και την Κρήτη με τις κατεχόμενες από τους Τούρκους περιοχές της Κριμαίας στη Μαύρη Θάλασσα», αξιοποίησε τον ανυπότακτο χαρακτήρα του βορειοηπειρωτικού πληθυσμιακού στοιχείου των Σπετσών.
Ο συγγραφέας δηλώνει…το στίγμα του…
«Περιορίζεται στην παράθεση αποσπασματικών γεγονότων, τα οποία βρίσκουν επιβεβαίωση με αρχαιολογικά ευρήματα από την περιοχή του ενδιαφέροντός του».
Ομολογώ είναι η πρώτη φορά που διαβάζω με προσοχή ένα πόνημα γεμάτο ιστορικές πηγές και αρχαιολογικά ευρήματα….και το σημαντικό… νοερά ταξιδεύω στον Αργολικό Κόλπο…ψάχνοντας για χρυσά «φλουριά» στον ελαιώνα της Ζογεργιάς… για να τα πουλήσω στον Άδωνι ο οποίος με τη σειρά του θα τα δωρίσει σε κάποιο μουσείο, όπως έχει ήδη πράξει….

Μετά από μια ματιά στις αρχαιολογικές και ιστορικές περιπλανήσεις  στο Σταυροδρόμι του Αργολικού Κόλπου, θα μου επιτρέψει ο Άδωνις να σκαλίσω τη σχέση του, σχέση αίματος, με την Ήπειρο.
Ο Άδωνις είναι γιός του Κύρου Α. Κύρου και της Αλεξάνδρας Ζίννη. Η οικογένεια Κύρου έχει καταγωγή από την Κύπρο, ενώ η οικογένεια Ζίννη έχει καταγωγή από την Ήπειρο. Με συντομία θα προσπαθήσω να ιχνηλατήσω τη διαδρομή της οικογένειας Ζίννη.
Στην Ήπειρο υπήρχε μια παράδοση: από τους άρρενες της οικογένειας ένας έμενε στη γενέτειρα για να φροντίζει την περιουσία και οι άλλοι φεύγαν στα ξένα για να την αυξήσουν…
Έτσι τα αδέλφια Αθανάσιος και Νικόλαος Ζίννης -από τα άνω Ραβένια Πωγωνίου-, ακολουθώντας την παράδοση, ο ένας πήρε τον δρόμο της ξενιτιάς (ο Αθανάσιος) και ο έτερος (ο Νικόλαος) παρέμεινε στην πατρίδα (τα Ιωάννινα).
Ο Αθανάσιος Ζίννης βρέθηκε στη Νεάπολη της Ιταλίας. Εκεί γνωρίστηκε με τον Γεώργιο Ριζάρη, με τον οποίο συνδέθηκε με στενή φιλία, που οδήγησε σε συνοικέσιο με την ανεψιά των Ριζάρηδων, τη Χρυσή Κόνιαρη, αρχοντικής οικογένειας του Μονοδενδρίου. Μάλιστα, ο Αθανάσιος Ζίννης είχε οριστεί από τον Γεώργιο Ριζάρη ως ένας εκ των τριών εκτελεστών της Διαθήκης του και μέλος του πρώτου συμβουλίου της ΡΕΣ.
Ο Αναστάσιος Κόνιαρης, μέλος της Φιλικής Εταιρείας και συνεργάτης του Καποδίστρια, νυμφεύτηκε  εξαδέλφη των Ριζάρηδων. Από τον γάμο αυτό προέκυψαν δύο τέκνα: ο Ιωάννης, διετέλεσε δήμαρχος Αθηναίων επί Όθωνος (1851-1854) και η Χρυσή που παντρεύτηκε τον Αθανάσιο Ζίννη.
Από εδώ αρχίζει η σύνδεση αίματος των οικογενειών Ριζάρη και Ζίννη….
Από τον γάμο του Αθανασίου Ζίννη και της Χρυσής Κόνιαρη προέκυψαν τέσσερα τέκνα (τρία αγόρια και ένα κορίτσι) εκ των οποίων Ο Αναστάσιος Ζίννης-καθηγητής παιδιατρικής  του πανεπιστημίου Αθηνών και ο Αλέξανδρος, στρατιωτικός ιατρός.
Ο Αθανάσιος , υιός του Αλεξάνδρου Ζίννη και εγγονός της Χρυσής Κόνιαρη, ήταν ο πατέρας της μητέρας του Ηπειρώτη Άδωνι Κύρου-Ζίννη.

Ο Αθανάσιος  Ζίννης, με σπουδές στις Βρυξέλλες, υπηρέτησε, ως αξιωματικός, στον Ελληνικό Στρατό. Αξίζει να σημειωθεί ότι ήταν μεταξύ των πρώτων που εισήλθαν στα απελευθερωμένα Ιωάννινα. Μάλιστα, τα δύο σπαθιά από την οπλοθήκη του Τούρκου στρατηγού και   ο αναρτημένος στον τοίχο θυρεός, που φρόντισε να αποσπάσει από το γραφείο του Εσάτ Πασά, έχουν δωρηθεί, από τον Άδωνι, και εκτίθενται στο Μουσείο της ΕΗΜ. Τη φροντίδα ( φιλοξενία στην έπαυλη της οικογένειας Ζίννη στην Αθήνα) του Εσάτ Πασά, που είχε συμπεριφερθεί  άψογα στους Έλληνες, σε όλη τη διάρκεια του πολέμου, το Ελληνικό Επιτελείο την εμπιστεύθηκε στον Αθανάσιο Ζίννη, μέχρι την ολοκλήρωση της ανταλλαγής των αιχμαλώτων.
Θα μου επιτρέψετε ένα μικρό σχόλιο για τον Νικόλαο Ζίννη που έμεινε στη γενέτειρα-εκπρόσωπος της δημογεροντίας και των εκκλησιαστικών συμβουλίων της πόλης των Ιωαννίνων.
Ο Νικόλαος βίωσε από κοντά το μαρτύριο του Νεομάρτυρος Γεωργίου και συμπαραστάθηκε στο δράμα του και στην οικογένειά του. Την υπόσχεση που είχε δώσει στον Γεώργιο στη φυλακή την τήρησε στο ακέραιο. Πήρε τη χήρα Ελένη και το γιό της Ιωάννη στο σπίτι του, στη χριστιανική συνοικία των Ιωαννίνων, όπου τα επόμενα χρόνια τα πέρασαν ως μέλη της οικογένειάς του. Όταν ο Ιωάννης μεγάλωσε του έδωσε σύζυγο τη μικρότερη από τις πέντε κόρες του, προικίζοντάς την με το σπίτι, που σήμερα θεωρείται η οικία του Νεομάρτυρος Γεωργίου…
Κλείνοντας
Θέλω να τονίσω ότι ο Άδωνις δηλώνει πάντα ότι είναι υπερήφανος για την ηπειρωτική του καταγωγή και εμείς  του τονίζουμε ότι είμαστε υπερήφανοι γι’ αυτόν που διατηρεί άσβεστη την Ηπειρωτική φλόγα της προσφοράς. Άλλωστε, οι Ηπειρώτες δημιουργούν και δεν ξεχνούν την αφετηρία τους…
Γίνονται αυτοί που θέλουν και παραμένουν αυτοί που ήταν…